Nowe postępowania grupowe dla konsumentów – co się zmieniło?

Z dniem 24 lipca 2024 roku weszła w życie ustawa, która wprowadza istotne zmiany w zakresie dochodzenia roszczeń w postępowaniach grupowych. Nowelizacja ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym oraz niektórych innych ustaw znacząco ułatwia konsumentom dochodzenie swoich praw w grupach, w tym w szczególności z wykorzystaniem podmiotów upoważnionych, takich jak organizacje pozarządowe. Oto najistotniejsze zmiany oraz ich konsekwencje dla konsumentów i przedsiębiorców.

Nowa ścieżka dochodzenia roszczeń dla konsumentów

Zgodnie z nowymi przepisami, konsumenci mogą korzystać z dodatkowej ścieżki dochodzenia roszczeń poprzez tzw. „powództwa przedstawicielskie”. Jest to mechanizm wdrażany zgodnie z dyrektywą UE 2020/1828, który w polskim prawodawstwie nosi nazwę „nowych postępowań grupowych”. Aby móc złożyć pozew grupowy, potrzebna jest zgoda co najmniej 10 konsumentów, którzy wyrażą chęć uczestniczenia w takim postępowaniu. Warto podkreślić, że obowiązuje tu zasada „opt-in”, co oznacza, że konsumenci muszą świadomie zgłosić wolę przystąpienia do grupy.

Kto może złożyć pozew grupowy?

Nowością w przepisach jest możliwość, by pozew w imieniu konsumentów wniósł tzw. podmiot upoważniony. Może to być uznana organizacja pozarządowa, która działa na rzecz ochrony interesów konsumentów. Taka organizacja przygotowuje pozew, zajmuje się wszelkimi formalnościami, a także reprezentuje konsumentów przed sądem.

Korzyści dla konsumentów:

Szeroki zakres spraw – Postępowania grupowe mogą być prowadzone przeciwko przedsiębiorcom działającym w różnych sektorach, takich jak: transport, usługi na odległość, produkcja żywności, kosmetyki, finanse, bankowość, telekomunikacja, ubezpieczenia, turystyka i wiele innych. Pozwy grupowe mogą dotyczyć różnorodnych naruszeń interesów konsumentów, np. zwrotu kwoty, wymiany towaru czy rozwiązania umowy.

Dochodzić można różnych roszczeń – Grupa konsumentów nie musi mieć identycznych roszczeń, co oznacza, że np. turyści reklamujący nieudane wakacje mogą w jednym pozwie domagać się różnych rekompensat od tego samego biura podróży.

Ograniczone koszty – Konsument nie ponosi kosztów postępowania sądowego, a jedyną możliwą opłatą jest koszt przystąpienia do grupy, który nie może przekraczać 5% wartości roszczenia i jednocześnie nie może być wyższy niż 1 tys. zł w sprawach niepieniężnych oraz 2 tys. zł w sprawach pieniężnych. Dodatkowo, jeśli powództwo grupowe będzie prowadzone przez Rzecznika Finansowego, opłaty te w ogóle nie będą pobierane.

Możliwość wycofania się z ugody – Konsument, który nie jest zadowolony z rozstrzygnięcia ugody, może wycofać się z postępowania grupowego i dochodzić swoich praw indywidualnie.

Jakie obowiązki mają podmioty upoważnione?

Podmioty upoważnione, takie jak organizacje pozarządowe, muszą spełniać określone warunki, aby mogły prowadzić powództwa grupowe. Przede wszystkim muszą one działać niezarobkowo, a ich działalność musi być ukierunkowana na ochronę konsumentów co najmniej 12 miesięcy przed złożeniem wniosku o wpis do rejestru UOKiK. Podmioty te muszą również zachować niezależność od innych podmiotów, aby zagwarantować, że będą działały wyłącznie w interesie konsumentów.

Ograniczenia dla przedsiębiorców

Przedsiębiorcy, przeciwko którym może być wytoczone postępowanie grupowe, powinni wiedzieć, że podmioty upoważnione mają obowiązek wystąpić do nich z wezwaniem do zaprzestania stosowania naruszających praktyk na 14 dni przed złożeniem pozwu. Jeśli przedsiębiorca nie zareaguje na wezwanie, podmiot upoważniony ma prawo wytoczyć powództwo. Co ważne, przedsiębiorcy nie mogą być „szantażowani” przez takie organizacje – wszelkie roszczenia muszą być zawarte w pozwie, a nie w pismach przedprocesowych.

Rejestr podmiotów upoważnionych

Prezes UOKiK prowadzi rejestr podmiotów upoważnionych do prowadzenia postępowań grupowych. Każdy z podmiotów wpisanych do rejestru będzie mógł wytaczać powództwa w sprawach dotyczących ogólnych interesów konsumentów. Ponadto Prezes UOKiK zyskał nowe kompetencje, w tym prawo do wstąpienia do postępowania grupowego i przedstawienia istotnych poglądów w sprawie.

Postępowania transgraniczne

Nowa ustawa umożliwia także dochodzenie roszczeń transgranicznych w ramach Unii Europejskiej. Oznacza to, że podmioty upoważnione działające w jednym z krajów UE mogą wytoczyć powództwo grupowe w innym kraju członkowskim, np. przed sądem polskim. To ważna zmiana, która umożliwia konsumentom dochodzenie swoich praw w kontekście zakupów realizowanych na terenie całej Unii Europejskiej.

Podsumowanie

Nowe postępowania grupowe wprowadzone przez ustawę z lipca 2024 roku dają konsumentom ogromne możliwości dochodzenia swoich roszczeń w sposób uproszczony, a także chronią ich przed kosztami i ryzykiem procesowym. Dzięki mechanizmowi powództw przedstawicielskich, konsumenci mają większą szansę na skuteczne dochodzenie swoich praw, zwłaszcza w sytuacjach, gdy zostali poszkodowani przez przedsiębiorców stosujących praktyki naruszające ich interesy. Warto być świadomym tych możliwości i korzystać z nich, gdy zajdzie taka potrzeba.

Polityka prywatności

Pon - Czw: 7:00 - 16:00

Pt: 7:00 - 15:00

biurobr@acartus.pl

(+48) 32 475 15 26 (+48) 501 045 636

ul. 11 Listopada 2, 44-330 Jastrzębie-Zdrój

Potrzebujesz rzetelnej obsługi księgowej! ACARTUS to księgowość bez granic

BR ACARTUS - Biuro rachunkowe Jastrzębie Zdrój

ul. 11 Listopada 2,44-330 Jastrzębie-Zdrój

(+48) 32 475 15 26, (+48) 501 045 636,

biurobr@acartus.pl

BR ACARTUS – Biuro rachunkowe Racibórz

ul. Kilińskiego 2,47-400 Racibórz

(+48) 32 417 01 00

raciborz@acartus.pl

Odwiedź nas na Social Mediach

Strona stworzona przez HorizonFly_Studio

BR Acartus - Biura Rachunkowe